آبانبار سردار بزرگ یکی از جاذبههای زیبا و تاریخی شهر قزوین است که در جنوب این شهر و محله راه ری و خیابان راهآهن جای دارد و گردشگران زیادی را برای بازدید به سوی خود میکشد.
فهرست مطالب
آبانبار سردار بزرگ یک نظام بزرگ و جالب از آبرسانی شهری درگذشته محسوب میشود که حجم مخزن آن بالغبر ۳,۰۰۰ مترمکعب است.
این سازه بزرگترین آبانبار تک گنبدی در ایران و جهان است که در سال ۱۱۹۱ هجری شمسی (۱۲۲۷ هجری قمری و ۱۸۱۲ میلادی) توسط دو برادر به نامهای محمدحسن خان و محمدحسین خان از سردمداران زمان فتحعلیشاه ساختهشده است.
این بنا دارای گنبدی بلند و آجری است که نورگیرهایی روی بدنه آن طراحیشده است. روی این قسمت، گنبد مخروطی کوچکی از کاشی فیروزهای بنا شده است. ارتفاع بلندترین قسمت این سازه تا کف، چیزی حدود ۲۸٫۵ متر است. بهجز بادگیر مرکزی، چهار روزن مشبک دیگر برای تهویه در گنبد آبانبار طراحی کردهاند.
در دو سمت ورودی آبانبار سردار بزرگ، با سکوی سنگی برای نشستن و استراحت روبرو میشوید. راه سنگی نیز روبرویتان خواهد بود که حدوداً دارای پنجاه پله است و برای دسترسی به آب باید دوازده و نیم متر پایین بروید. این راه درنهایت به کانالی مشهور به راه شیر منتهی شده که دارای سقف قوسی شکل است.
اگر در قزوین به تماشای این بنای قدیمی رفتید، در ورودی آن با یک طاقنمای عریض با قوس جناقی و دو پا طاق جانبی بهصورت دو طبقه که با آجرکاری و کاشیکاری در طرحهای هندسی مزین شده روبرو میشوید. سقف داخلی طاقنمای میانی دارای تزیینات آجرکاری، رسمبندی و پا باریکهای تزیینی است که با کاشی جلوهی بیشتری گرفته است.
گنبد عظیم آبانبار سردار آجری است و در بالاترین قسمت آن بادگیری قرار گرفته و ارتفاع بلندترین نقطه آن تا کف آبانبار حدود ۲۸٫۵ متر است؛ و هماکنون کف آن را بهاندازه ۳ متر پُر کردهاند، که ارتفاع آن ۲۵٫۵ متر است. همچنین، مصالح بهکار گرفتهشده در بنای آبانبار بزرگ، شفتهآهک با روکش ساروج با قطری در حدود سه متر است.
متأسفانه اطلاعات بازدید این بنا شامل بهای بلیط، ساعات بازدید و شماره تماس مجموعه در دسترسی نیست.
البته امکان بازدید از مجموعه فراهم است و اگر اطلاعات تکمیلی در این خصوص در اختیار دارید، در قسمت نظرات اعلام کنید تا علاقهمندان بتوانند از آن استفاده کنند.
این اثر در تاریخ ۸ شهریور ۱۳۵۵ با شماره ثبت ۱۳۳۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قزوین، خیابان راهآهن، بعد از خیابان منتظری، نبش کوچه مؤمنی